ตำรา

ตำรา เป็นคำที่ไม่ใช่ธรรมในหมวดอภิธรรม แต่จำต้องเขียนขึ้นเพื่ออธิบายสัจธรรมความจริงบางประการ กล่าวคือ พระพุทธศาสนาดั้งเดิมแท้ ที่พระพุทธเจ้าทรงยังดำรงพระชนม์ชีพอยู่ ไม่มีหลักฐานใดๆ ปรากฏว่าทรงใช้ "ตำราใด" ในการเรียนรู้ หรือปฏิบัติธรรมเลย หรือกล่าวง่ายๆ คือ พระธรรมทั้งหมดมาจากองค์พระพุทธเจ้าเอง ไม่ได้มาจากตำราใดๆ การใช้ตำราในพระพุทธศาสนานั้น จึงไม่ใช่วิถีทางของพระพุทธศาสนาดั้งเดิมแท้ แต่เป็นวิถีทางโลกซึ่งได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงพระพุทธศาสนาหลังจากพระพุทธเจ้าทรงดับขันธปรินิพพานไปแล้ว นับเป็นยุคที่ ๓ กล่าวคือ ถ้าเราจะนับยุคที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมด้วยพระ องค์เอง เป็นยุคที่หนึ่ง, ยุคที่พระพุทธเจ้าดับขันธปรินิพพานแล้วเกิดการสังคายนา จากนั้นจึงจดจำธรรมะที่พระพุทธเจ้าเคยสอนสั่ง สืบทอดกันแบบไม่มีการบันทึก เป็นยุคที่สอง, และยุคที่เริ่มมีการจดบันทึกลงในตำราต่างๆ เช่น ใบไม้, คัมภีร์ใบลาน ฯลฯ เป็นต้น นับเป็นยุคที่สาม ซึ่งในยุคที่สามที่ใช้ตำราธรรมในการศึกษาเล่าเรียนนี้ มิใช่วิถีทางดั้งเดิมของพระพุทธศาสนา เพราะวิถีทางดั้งเดิมของพระพุทธศาสนานี้ คือ "การไปให้ถึงยังพระพุทธเ้จ้า" เพื่อรับธรรมโดยตรงจากพระพุทธเจ้า มิใช่ศึกษาธรรมผ่านสิ่งอื่นใด


อนึ่ง การใช้ตำราธรรม การเล่าเรียนธรรมผ่านตำรานั้น ผู้เขียนมิได้โจมตีเนื้อหาสาระในนั้น เพียงแต่จะชี้ให้เห็นถึง "วิถีการปฏิบัติ" หรือ "มรรควิธี" ในการเข้าถึงธรรม ที่เปลี่ยนไป ซึ่ง ไม่เกี่ยวกับว่าธรรมนั้นจะถูกบิดเบือนหรือไม่ (เนื้อหาธรรมอาจจะเหมือนเดิม หรือสมมุติว่าเหมือนเดิม) ทว่า สิ่งที่ผู้เขียนพยายามสื่อ คือ เรื่องของ "วิถี" หรือ "วิธีการในการเข้าถึงธรรม" ไม่ใช่ตัวเนื้อหาธรรม กล่าวคือ เนื้อหาธรรมอาจจะถูกหรือผิดมากน้อยอย่างไรนั้น มิได้กล่าวในที่นี้ แต่วิถีการเข้าถึงธรรมโดยอาศัยตำรานั้น ไม่ใช่วิถีดั้งเดิม ไม่ใช่วิถีของพระพุทธศาสนาดั้งเดิมแท้ เท่านั้นเอง มิใช่เพื่อจะโจมตีหรือทำลายผู้ใด เพียงสะกิดให้มีสติรู้ตัวให้พ้นจากความหลงว่าตนได้อ่านตำราธรรมมามาก รู้มากแล้ว ถูกต้องแล้ว ย่อมบรรลุธรรมแน่แล้ว