อนึ่ง ธรรม ๘๔,๐๐๐ ธรรมขันธ์ของพระพุทธเจ้าที่จัดแบ่งเป็นหมวดหมู่นั้น บางหมวดหมู่ก็เป็นเหตุผลของกันและกัน, บางหมวดหมู่ก็เป็นเหตุปัจจัยที่เกิดร่วมกัน แต่บางหมวดหมู่ก็ไม่ใช่ทั้งเหตุผลหรือเหตุปัจจัยของกันและกันเลย ยกตัวอย่่างเช่น อรหันตผล ย่อมเป็นผล ซึ่งมีเหตุคือ "อวิชชาคือความหลงสิ้นไป" มีปัจจัยร่วมปรุงแต่งคือ "ปัญญา" เกิดขึ้นร่วมกับความเป็นอรหันต์ ก็ดี, "อภิญญา" เกิดขึ้นร่วมด้วย ก็ดี, "ธรรม" อื่นๆ เกิดขึ้นร่วมด้วย ก็ดี สิ่งที่เกิดขึ้นร่วมด้วยนี้ ล้วนเป็น "ปัจจัยของความเป็นพระอรหันต์" มิใช่เหตุของความเป็นพระอรหันต์ ทว่า "นิพพาน" มิได้อาศัยความเป็นพระอรหันต์ในการก่อเกิด หรือสิ่งใดๆ ก่อเกิดเลย เพราะนิพพานหลุดพ้นแล้วจากวังวนของการเกิด-ดับ ดังนั้น จึงมิได้อยู่ในระบบของการเกิดและดับ หรือระบบของเหตุ, ผล และปัจจัยใดๆ เลย อาทิเช่น บุคคลดำรงชีพถึงที่สุดในบางช่วงบางขณะ ก็อาจเกิด "กิเลสนิพพาน" ขึ้นได้ แต่หากไม่แจ้งแทงตลอดต่อให้ถึงนิพพาน ก็จะไม่เกิดปัญญา ไม่บรรลุธรรม ไม่ได้อรหันตผล อุปมาเหมือน "เมฆ" (กิเลส) ที่บดบังแสงจันทร์ ดับสิ้นลงแล้ว (กิเลสนิพพาน) แ่ต่บุคคลนั้นมิทันได้สังเกตุแสงจันทร์ที่ไร้เมฆบดบัง ย่อมไม่อาจเกิดปัญญาสว่างไสวได้ บางท่านก็มีจิตถึงพุทธะแล้ว ได้พระธรรมกายแล้ว อุปมาดั่งบัวบานอยู่ก่อนที่พระพุทธเจ้าจะมาโปรด พวกเขายังไม่ได้เข้าถึงธรรม ยังไม่ได้บรรลุอรหันตผล แต่พร้อมแล้วด้วยประการทั้งปวง เมื่อพระพุทธเจ้ามาโปรดโดยไม่ได้แสดงธรรมอันกล่าวได้ด้วยคำพูดใดๆ พวกเขาก็บรรลุธรรมได้ แต่หากไม่ได้แสงธรรมจากพระพุทธเจ้า แล้ว พวกเขาก็จะยังไม่บรรลุธรรม อุปมาดั่ง บัวบานที่รอแสงอา่ทิตย์รุ่งอรุณส่องเข้าถึงใจกลาง ฉะนั้น
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น